Afyonkarahisar, halk arasındaki eski ismiyle Afyon. Resmi kayıtlara göre 2005 yılında eski ismi Afyon olan şehrin ismi Afyonkarahisar olarak değiştirilmiştir. Yine de kime sorarsanız şehrin ismi Afyon’dur, hiç kimse Afyonkarahisar olarak kullanmaz.
Anadolu Yarımadası‘nın batıya yakın orta kesiminde ve Ege Bölgesi’nin iç kesiminde yer alan şehir, Anadolu’nun kuzey-güney, doğu-batı arasını birbirine bağlayan bir köprü şehirdir adeta. Zengin ve köklü tarihe sahip olan kent, hem tarih turizmi hem de son yıllarda artan termal turizmi ile önemli bir turizm destinasyonu haline gelmiştir.
Afyonkarahisar Kısa Tarihi
Şehrin bulunduğu topraklar tarihte ilk olarak Hitit İmparatorluğu‘nun sınırları içerisinde görülmektedir. Daha sonraları Frigya ve Lidyalıların elinde bulundurduğuna dair tarihsel süreçte izler bulunmaktadır. En bilinen tarih olarak M.Ö. 6. yüzyılda Anadolu ile birlikte Perslerin egemenliğine geçmektedir. Büyük İskender ile birlikte Makedonya topraklarına katılan Afyonkarahisar toprakları, Büyük İskender’in ölümüyle paylaşılamayan topraklarda savaşlar başlıyor. Sırasıyla Selevkos ve Bergama Krallıklarının elinden geçen şehir , Roma İmparatoru 1. Konstanstin zamanında Roma’ya bağlanarak Hristiyanlaştırılmaya çalışılıyor. İkiye ayrılan Roma İmparatorluğu’ndan sonra topraklar Bizans egemenliğinde hüküm sürüyor.
1071 yılındaki zaferle birlikte Anadolu Türklere açılmıştır. Süleyman Şah emrindeki Türkler Batı Anadolu ile birlikte Afyonkarahisar’ı da himayeleri altına almışlardır. 13. yüzyıl sonlarına doğru Türk Beyliklerinden Germiyanoğulları Beyliği buyruğuna girmiş, Germiyanoğlu 2. Yakup’un ölümüyle birlikte Osmanlı toprağı haline gelmiştir. O dönemde ismi Karahisar-ı Sahip olan Afyonkarahisar Osmanlı İmparatorluğu‘nun 14 sancağından biri olmuştur.
1. Dünya Savaşı sonrası bütün Batı Anadolu kentleri gibi Afyonkarahisar da Yunanistan tarafından istila edilmiş, Büyük Taarruzun 2. günü olan 27 Ağustos 1922 günü düşman işgalinden kurtarılmıştır. Büyük Taarruz’un en büyük savaşları Afyonkarahisar ve Kütahya illerinde yapılmıştır. Mustafa Kemal Atatürk‘ün önderliğindeki Kocatepe Savaşı Afyonkarahisar sınırlarında gerçekleşmiş olup, Ulu Önder’in savaşı yönettiği meşhur Kocatepe Afyonkarahisar’da bulunmaktadır. Bu nedenle Kurtuluş Savaşımızın simge şehirlerindendir.
Afyonkarahisar ismi nereden geliyor? derseniz, Selçuklular Akroenos ismiyle anılan bu şehri fethedince, kayalıklar üzerinde yükselen kaleye ”Karahisar (Karakale)” ismini vermişler. Frikyalılar ise bu şehre ”Sineda” ismini uygun bulmuşlar. Türkler ise Anadolu’da pek çok yere Karahisar ismi verilmesi nedeniyle Selçuklu beyi olan Sahip Ataoğluna izafeten ”Karahisar-ı Sahip” adını vermişler.
Son olarak Cumhuriyet döneminde bölgede yetişen haşhaştan elde edilen afyondan dolayı şehrin ismi Afyonkarahisar olarak değiştirilmiştir.
Afyonkarahisar Konumu
Afyonkarahisar, Anadolu’nun batı yarısında bir kavşak noktasıdır. Doğuyu batıya, kuzeyi güneye bağlayan bir kapıdır. Afyonkarahisar doğusunda Konya, batıda Uşak, kuzeybatıda Kütahya, güneybatıda Denizli, güneyde Burdur, güneydoğuda Isparta ve kuzeyde Eskişehir illeri ile komşudur.
Afyonkarahisar İklimi
Afyonkarahisar, genel itibariyle kışları soğuk ve kar yağışlı. Yazları sıcak ve kurak bir step iklimi etkisi gösterir. İlkbahar ve sonbaharda ise yağışlar genelde yağmurdur.
Afyonkarahisar Yemek Kültürü
Afyonkarahisar’ın sembol yiyeceği haşhaş, bölgede yoğun olarak yetiştiğinden yemek kültüründe oldukça ağır basmaktadır. Anadolu‘nun bir çok yerinde çeşitleri yapılan katmer bu şehirde haşhaşlı ve tuzlu olarak yapılır. Şehrin meşhur yiyecekleri arasındadır haşhaşlı ekmeği ve katmeri.
Kaymak ise Afyonkarahisar kahvaltılarının olmazsa olmazıdır. Özellikle manda sütünden yapılan kaymak en makbul olanıdır. İnek sütünden yapılan kaymaklar da mevcuttur.
Ekmek kadayıfı : Afyonkarahisar ile ün yapmış olan ekmek kadayıfı kaymaksız yenmiyor malesef. Bu şehre geldiyseniz ekmek kadayıfı yemeden ayrılmayın. Sadesinin yanında vişneli ve cevizli ekmek kadayıfları da bulunur.
Afyonkarahisar denince akla gelen bir diğer lezzet elbetteki sucuk. Afyon sucuğu Kayseri sucuğundan lezzet bakımından biraz farklıdır. Türkiye genelinde ulusal markalara ev sahipliği yapan şehrin sucuğunu mutlaka denemelisiniz.
Afyonkarahisar halkı damak tadına epeyce düşkün olduğundan tatlı çeşitlerinden popüler olan yiyeceklerinden birisi de lokumdur. Afyon lokumunun her zevke hitap eden çeşitleri mevcuttur. Cevizli, fındıklı, çikolatalı, fıstıklı, çifte kavrulmuş çeşitlerinin yanında kesinlikle denemeniz gereken çeşidi kaymaklı lokumdur.
Afyon ekmeği, patates ezmesi katılarak yapılan bu ekmek çeşidini şehrin bir çok noktasında yuvarlak şekliyle bulabilirsiniz. Şehir halkının mutlaka evlerinde bulunan Afyon ekmeğinin dayanıklılık süresi de oldukça uzundur.
Patates : Sandıklı ve Şuhut ilçeleri ile meşhur olan bu tatlı patates tüm Türkiye’de aranmaktadır. Eğer mevsimindeyseniz patatesinizi çuvallanmış bir şekilde alabilirsiniz.
Yumurta, Türkiye’nin yumurta borsası Afyonkarahisar’dan sorulur. Ayda ortalama 40.000.000 üretimi ile önemli bir paya sahiptir.
Ayrıca Türkiye’nin özellikle İstanbul etinin %60’lık payı da Afyonkarahisar’dan temin edilmektedir.
Ülke tarımına ciddi katkıları bulunan Afyonkarahisar’ı özellikle yaz aylarında ziyaret ediyorsanız ve kiraz zamanıysa mutlaka ama mutlaka Napolyon kirazından alabildiğiniz kadar alın. Başka yerde böyle tazesini, hesaplısını ve lezzetlisini bulamayabilirsiniz. Türkiye’nin besin değeri en yüksek ve tescilli olan kirazı ilçelerinden Sultandağı‘nda yoğun olarak yetiştirilmektedir.
Kızılay Maden suyu, elbetteki şimdiye kadar bir çok maden suyunu içtiniz. Ama Afyon’da üretim tesisi bulunan Kızılay Maden suyunu içtiğinizde kendine has bu lezzetin müptelası olabilirsiniz.
Afyonkarahisar Ulaşım
Afyonkarahisar, Türkiye’nin İstanbul‘dan sonraki en işlek kavşağıdır. Türkiye’nin 4 istikametine demir yolu olan tek ildir. Ülkenin her yerine demiryolu ve karayolu ile ulaşım sağlamanız mümkündür. Ankara iline 257 km, İstanbul iline 452 km. uzaklıktadır.
Afyonkarahisar’a en yakın hava alanı Zafer Hava alanı olup, şehir merkezine 55 km. uzaklıktadır. Bu hava limanına inen tüm uçaklar için şehir merkezine servisler düzenlenmektedir.
Afyonkarahisar En Popüler Destinasyonları
1- Afyon Kalesi
2- Ulu Camii
3- Afyon Mevlevihanesi
4- İmaret Camii
Afyon İmaret Camii
5- Anıtpark – Utku Anıtı
6- Frig Vadisi Tabiat Parkı
Frig vadisi
7- Eber Gölü
8- Afyon Amorium Antik Kenti
9-Afyon Apemeia Antik Kenti
10- Yedikapılar Manastırı