İspanya, ya da resmi adıyla İspanya Krallığı. Parlementer demokrasi şeklinde bir monarşi rejimi ile yönetiliyor.Arkadaşça tavırlar, rahat yaşam tarzı, gece hayatı ve dünyaca ünlü festivallerinden dolayı egzotik bir ülke.
BAŞKENT : MADRİD
RESMİ DİLİ : İspanyolca
PARA BİRİMİ : EURO
NÜFUSU : 47.572.542
İSPANYA’NIN KONUMU :
İspanya’nın konumu itibariyle doğu ve kuzeydoğusunda Akdeniz, kuzey- kuzeybatı ve güneybatısında Atlas Okyanusu, kuzeydoğusunda Fransa ve Andoro Cumhuriyeti, batısında Portekiz , güneyinde Birleşik Krallığa bağlı Cebelitarık ile çevrilidir. İber Yarımadasının beşte dördünü kaplayan bir Avrupa ülkesi.
İspanya toprakları, Akdeniz’de Balear Adaları, Atlas Okyanusu’nda Kanarya Adaları’nı, Kuzey Afrika’da Ceuta ve Melilla adlı iki özerk şehri kapsar.
505.955 km.’lik yüzölçümü ile Avrupa Birliği’nin 2. en büyük ülkesi.
İSPANYA’DA DİL :
İspanya’nın resmi dili İspanyolca olup, bölgesel yaygınlık gösteren Baskça, Aranca, Katalanca, Galiçyaca da konuşulan diğer diller arasındadır. Dünyada en çok konuşulan 3. dil İspanyolca’dır.
İspanyolca dili, İspanya dışında Arjantin, Bolivya, Kolombiya,Şili, Paraguay, Panama, Meksika, Nikaragua, Honduras, Guatemala, El Salvador, Ekvador, Küba, Dominik Cumhuriyeti, Peru, Uruguay, Porto Riko, Venezuela ve Ekvador Ginesi olmak üzere 19 ülkenin resmi dilidir.
İSPANYA’DA DİN :
İspanya’da yaşayan halk çoğunluk olarak Hristiyan Katolik mezhebini benimsemiştir. Nüfusun sadece %1’lik oranını kapsayan az sayıda Protestan, Musevi ve Müslüman ülkede yaşamaktadır.
İSPANYA’NIN İKLİMİ :
İspanya’nın iklimi, Meseta bölgesi ve kuzey kıyıları dışında ülkede genel anlamda Akdeniz iklimi hakimdir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Balear adalarında ise sıcaklık daha yüksek, yağışlar daha düşüktür.
İsyanya’nın Meseta bölgesinde ise sert bir karasal iklim görülmektedir.Kuzey kıyılarında nemli , ılıman bir deniz iklimi kendini hissettirir.
İSPANYA’DA EKONOMİ :
İspanya, dünya zeytinyağı üretiminin yaklaşık %45’ini karşılamaktadır. Bunun %20’sini sızma zeytinyağı oluşturur.
İspanya, dünyanın 3. en büyük şarap üreticisidir.
Dünya’nın ilk rüzgar enerjisi üreten ülkesidir.
1986 yılından itibaren Avrupa Birliği üyesi ve 1982 yılından itibaren de NATO üyesidir.
İSPANYA’NIN KISA TARİHİ :
M.Ö. 1100 yıllarında Fenikeliler,İspanya topraklarında ilk yerleşme merkezleri kurmaya başladılar. Onları Keltler ve Yunanlılar takip etti, sonrasında Kartacalılar’ın egemenliğine giren İspanya, M.Ö. 202 yıllarında Romalılar Kartacalıları İberik Yarımadasından attılar. Roma İmparatorluğu bu tarihten itibaren İspanya’da birliği sağlayarak Hristiyanlığı yerleştirdi.
M.S. 5.yüzyılda Germen kabilelerinin saldılarına maruz kalan İspanya, Alanlar, Suevler, Vandallar ve Vizigotların hakimiyetine girmiştir. Hristiyanlığı kabul eden Vizigotlar sayesinde Hristiyanlık İspanya’da yaygınlaştı. 711 yılında Afrika’dan gelen Müslümanlar 8-10. yüzyıllar arası İspanya’ya hakim olarak burada Endülüs Emeviler Devletini kurdular. Merkezi ilim üniversiteleri açan Endülüs medeniyeti, İmam-ı Kurtubi, Şatibi, İbn-i Hazm gibi bir çok alim yetiştirdi.11. yüzyılda ülkenin iç karışıklıklarından faydalanan Hristiyanlar kuzeyden başlayarak yarımadayı tekrar ele geçirmeye başlamışlar. 1276 yılında Müslümanların elinde sadece Grenada kalmıştı.1469 yılında Aragon ve Castilla Krallıkları birleşerek güçlü bir devlet kurdular.
Müslümanların son kalesi Grenada Krallığı 1492 yılında yıkıldı. Aynı yıl Kristof Kolomb İspanya Hükümdarlığının maddi imkanları ile Amerika’ya varan ünlü gezisine çıktı. Bu gezi daha sonra İspanya’nın en büyük sömürge imparatorluklarından birini kurmasına sebep olacaktı.16. yüzyıl sonlarına doğru İspanya’da görülen taht ve din kavgalarıyla birlikte gerileme dönemine girilerek çöküş başladı. İspanya 1640 yılında Portekiz’i , 1714 yılında Avrupa’daki bazı topraklarla birlikte Cebelitarık’ı kaybetti.19. yüzyıl başlarında Amerika’daki bütün sömürgeler bağımsızlıklarını ilan ettiler.
Birinci Dünya Savaşı’nda tarafsız kalan İspanya, bu tarafsızlığına rağmen savaştan büyük ölçüde etkilendi. General Primoderivera ayaklanmaları bastırarak ülkede diktatörlük rejimini başlattı, 1930 yılına kadar süren diktatörlük 1930 yılında iktidardan düşmesi ile son buldu. Bir yıl sonraki seçimlerde Cumhuriyetçilerin seçimi kazanması nedeniyle Kral 18. Alfonso ülkeyi terk etti. 1936 yılında yapılan seçimlerde solcuların seçimi kazanması sonucu ülkede iç savaş çıktı.
1939 yılında iç savaşın sona ermesi ile Franco devlet başkanı oldu. Aradan geçen devlet başkanlarından sonra 15 Haziran 1977 yılında tam 41 yol sonra ilk defa genel seçimler yapıldı.1981 yılında sağcı Albay Tejero Cortes’in meclisi basarak yaptığı darbe girişimi başarısız oldu.1982 seçimlerini Sosyalist parti kazandı ve halende iktidarda sosyalist parti devam etmektedir.
İSPANYA’DA NE YENİR ?
İspanya’nın Valencia kentine özgü, pirinç, et , balık, deniz ürünleri ve sebzelerden oluşan safranın renk ve tat verdiği geleneksel yemeğe Paella adı verilmiştir.
Sangria adındaki meyve şarapları ile İspanyolların kendilerine has kahveleri seyahat edenlerin mutlaka denemesi gerekenler arasındadır.
İspanya’nın gireceğiniz her barında bulabileceğiniz parmak boyundaki tüm atıştırmalıkların genel adı Tapas‘tır. İspanya’da akşamları içki içerek arkadaşlarla buluşmak bir gelenek olduğundan tapas hemen her masada yer bulur. En meşhur tapas çeşitleri patates, kalamar, sosis, peynir ve zeytindir.
Dünya’nın en iyi restoranı El Celler de Can Roca İspanya’da bulunuyor.
İSPANYA’DA KÜLTÜR:
Dünyaca ünlü usta ressamlar Diego Valazquez(17.yy.), Goya (18.yy), Pablo Picasso (19,yy.), Dali ve Miro(20.yy.) İspanya topraklarında yetişmişlerdir. İspanyol edebiyatçı Miguel Cervantes Saavedra tarafından yazılan Don Kişot İspanyol altın çağına örnek teşkil eden edebi eserlerdendir.
Flemenko, İspanya’nın dünyaca ünlü müzik ve dans stili. 2010 yılında UNESCO tarafından “İnsanlığın Sözlü ve Somut Olmayan Mirası” bir başyapıt olarak gösterilmiştir.
Boğa güreşleri ise İspanya’nın kültürel ve tarihi bir parçasıdır. İspanyol kültüründe belkide olmazsa olmazlardan en önemlisi boğa güreşleridir. Üç matadorun bir boğa ile ölümüne savaşını anlatan boğa güreşlerinde, güreş sonucunda matador boğayı ustalıkla öldürebilirse, ganimet olarak boğanın kulağını evine götürebiliyor.
Bir çok festivale ev sahipliği yapan İspanya’nın 800 yıllık tarihe sahip olan en eski festivali Romeria de Nuesra Senora De Le Cabeza’dır.
İspanya’da doğal yaşam alanlarında geyik, yarasa, kaplumbağa, yaban keçisi, yılan, küçük sürüngen ve amfibiler görmeniz mümkündür.Nesli tükenme tehlikesi altında olan ayı, kurt ve vaşakta bulunuyor. Özellikle İber vaşağı, nesli tükenen ve dünyada sadece İspanya’da görülen kedi türüdür.
Fiesta De Los Patios kutlamaları 2013 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır.
İspanya’daki bir başka kültür örneği ise İspanya gitarının icadıdır. 1790 yıllarında Endülüs’te icat edilmiştir. Modern haline ise 1870’li yıllarda ulaşmıştır. Paco de Lucia uluslararası alanda en iyi bilinen gitaristlerdendir.
İspanya’nın öğle uykusu diye tabir edebileceğimiz siesta kültürü dünyaca ünlüdür. Hatta belki de bu sebepten İspanyollar dünyada en rahat insanlar olarak bilinirler. İspanya’da her öğlen 13:00-17:00 arası siesta zamanıdır. Bu sürede öğle yemeği ve siesta yapmak için bütün mağazalar, yerel dükkanlar ve hatta devlet daireleri bile kapalıdır.
İspanyolların en popüler sporu olan futbolda kazanılabilecek tüm kupaları kazanan ülkenin en iyi takımları Real Madrid ve Barcelona‘dır. Hatta bu iki takım arasında bile yıllardır rekabet devam etmektedir. FC Barcelona’nın stadı olan “Camp Nou” 100.000 kişilik kapasitesi ile dünyanın en büyük özel stadyumudur.
Ayrıca Real Madrid, 228 milyon üzerindeki destekçisi ile dünyanın en popüler ve en zengin kulübüdür.
İspanya’da her bireyin iki soyismi bulunmaktadır. Bunun nedeni herkesin hem anne hem babasının soyismini kullanmasından kaynaklanır.
İspanya seyahatinizde girdiğiniz bir barda yerdeki çöplerden yürüyemiyorsanız, bilin ki en iyi mekanlarından birindesinizdir. İspanyollarda “pislik varsa kalite var” anlayışı ile çöpün olması oranın ne kadar iyi bir bar olduğunu gösteriyor.
Madrid metrosu, Londra’dan sonra Avrupa’nın ikinci en büyük yeraltı sistemidir. Dünyada ise Şangay, Londra, New York, Tokyo ve Moskova metrolarının ardından 6. en uzun metro hattıdır.
Dünyanın en eski feneri olan Herkül Feneri , onarımlarla hala ayakta kalmayı başarmıştır.
İspanya’da Roma zamanında yapılmış iki baraj 1900 yıldır halen kullanılmaktadır.
İSPANYA’YA NASIL GİDİLİR ?
İspanya’ya seyahat için ;
Hava yolunu tercih edenlere Balear Adaları, Barcelona, Bilbao, Kanarya Adaları, Madrid, Malaga, Santiago, Tenerife, Valensiya havalimanlarına İstanbul, Ankara, Antalya başta olmak üzere diğer illerimizden de yaklaşık 4 saat süren aktarmasız uçak seferleri bulunmaktadır. Daha ekonomik uçak seferleri bulmak isterseniz aktarmalı olarak Almanya, Fransa üzerinden uçuşları tercih edebilirsiniz.
Türkiye -İspanya arasındaki yerel saat farkı 2 saattir.
Avrupa Birliği Schengen bölgesinde yer alan İspanya, diğer Avrupa ülkeleri gibi yapılan seyahatlerde Schengen vizesi talep etmektedir. Yeşil, kırmızı ve gri pasaport sahipleri bu vizeden muaftırlar.
Schengen bölgesinde serbest dolaşım hakkı bulunduğundan, Schengen vizesi bulunanlar Yunanistan, Almanya, Fransa gibi ülkelerden aktarmalı olarak otobüs ve tren seferleri ile İspanya’ya ulaşabilirler.
İzmir, Kuşadası gibi limanlardan okyanus seyahati yapan pek çok gemi ile de İspanya’ya deniz yolu ile ulaşabilirsiniz.
FESTİVALLER :
Romeria de Nuesra Senora De Le Cabeza : İspanya’nın en eski festivali.
Running Of The Bulls : Pamplona şehrinde geleneksel olarak her yıl yapılan boğaların insanların arkasından koştuğu meşhur festival.
San Fermin Festivali : 6-14 Temmuz arasında düzenlenir. Boğaların cadde ve sokaklarda koşması ile tanınır.
La Tomatina : Her yıl Ağustos ayının son çarşamba günü Valencia’nın Bunyol bölgesinde binlerce katılımcının birbirlerine domates attığı bir eğlence.
Las Fallas : Her yıl Mart ayında Valencia kentinte düzenlenen festivalde, ahşaptan yapılan büyük fallalar yakılarak eğlenceler düzenlenir.
İSPANYA’DA TURİZM :
İspanya, 2014 yılının dünyada en çok ziyaret edilen ülkesi olarak seçilmiştir. Bu nedenle turizm en büyük gelir kaynağıdır.
UNESCO Dünya Mirası listesinde İtalya ve Çin’den sonra 44 Dünya Mirası ile 3. sırada yer almaktadır.
İspanya’da 130 yıl önce yapımına başlanan ve ünlü mimar Antoni Gaudi’nin en büyük eseri olan La Sagrada Familia Kilisesi‘nin inşaatı halen etmekte olup, 2026 yılında tamamlanması planlanmaktadır.
İslam mimarisinin en muazzam örneklerinden olan El Hamra Sarayı İspanya’da bulunmaktadır. Endülüs kralı Badis Ben Habus tarafından yaptırılan saray iki farklı kültürün esintilerini taşımaktadır.
İspanya’ya seyahat için yeniyılı tercih edecekseniz İspanyolların geleneğine göre yılbaşına girebilirsiniz.”10’dan geriye doğru sayalım ve saatler tam 12:00’yi gösterdiğinde ağzımıza 12 üzüm tanesi atalım” şeklindeki gelenekleri ile bir sonraki sene bolluk ve bereket içinde geçirileceğine inanılır.
İsyanya’da sokakta yürüyen çıplak insanlar görürseniz şaşırmayın, çünkü ülkede çıplak dolaşmanın herhangi bir cezası yok.
İspanya tatilinizde Portekiz’e geçmek isterseniz 1 dakika ayırmanız yeterlidir. Çünkü İspanya’dan Portekiz’e saatte 80 km. hızla giden zipline sistemi ile 720 metre uzunluğunda bir kablo üzerinde 1 dakikalık bir yolculukla geçebilirsiniz. Bunun için gerekenler sadece pasaportunuz ve paranız.
İSPANYA’NIN EN ÖNEMLİ DESTİNASYONLARI :
- Madrid – Ülkenin en büyük şehri, başkenti ve kültür şehri.Dünyanın ünlü kültür ve tarih müzesi Prada, Kraliyet Sarayı,Segovia,Roma Su Kemeri bu şehirde bulunuyor.
- Barcelona – Modern mimari örneklerinden Sagrada Familia, Picasso Müzesi ve FC Barcelona’nın mabedi Nou Camp bu şehirdedir.
- Valencia -Turia bahçeleri ile Seramik ve Dekoratif Sanatlar Müzesi bu şehirde bulunuyor.
- İbiza adası – sadece Avrupa değil dünyanın eğlence merkezlerinden biridir. Cala Comte, Port De Sant Miguel ve Cala Saladeta plajları bu şehirdedir.
- Cordoba – Kraliyet sarayı, Endülüs Müzesi ve Kurtuba Camii bu şehirdedir.
- Granada – El Hamra Sarayı ve Granada Katedrali bu şehirdedir.
- Sevilla – Bir gözlem kulesi olan Torre Del Oro ile Alcazar Sarayı bu şehirdedir.
- Toledo – Toledo Kasrı, Santa Cruz Müzesi ile El Salvador kilisesi bu şehirdedir.
- Bilbao – Güzel Sanatlar Müzesi ve Begona Bazilikası bu şehirdedir.
-
valencia, ispanya
