Katalonya, İspanya’ya bağlı İber Yarımadası’nın kuzeydoğusunda yer alan özerk bir bölge. İspanya’nın 17 özerk bölgesinden birisidir. Katalonya 4 ilden oluşuyor. Barcelona, Girona,Lleida,Tarragona.
Başkent : Barcelona
Para birimi : Euro
Nüfus :7,523 milyon (2016)
Resmi Dil : İspanyolca, Katalanca, Aranca
Katalonya’nın Konumu
İspanya sınırları içerisinde kuzeydoğu kısmında yer alan özerk bölge, Akdeniz boyunca 580 km. sahile sahiptir. İber yarımadasının kuzeyinde Fransa ve Andorra Krallığı ile çevrili konumdadır. Batıda Katalonya Aragon bölgesi, güneybatısında Valencia bulunur.
Katalonya’da Dil
Katalonya ; İspanyolca, Katalanca ve Aranca olmak üzere üç resmi dile sahiptir. Aranca, Aran bölgesinde yaklaşık 7 bin kişi tarafından konuşulmaktadır. Aranca, Oksitanca’nın bir lehçesi durumundadır.
Katalanlar, ilkokuldan üniversiteye kadar çift dilli bir sistem içerisinde eğitim görmektedir.Okullarda, her türlü kamusal alanda ve resmi evraklarda Katalanca geçerlidir. Bununla birlikte İspanyolca bilmeyen Katalan da yok sayılır. Bir çok Katalan’ın evde konuştuğu, anne babasından öğrendiği dil ise İspanyolca’dır.
Katalonya’da İklim
Katalonya’da genel olarak Akdeniz iklimi görülüyor. Katalonya’nın iç kesimlerine gidildikçe iklim biraz sertleşebiliyor olsa da kıyı kesimlerinde güneşlenme süreleri oldukça fazla durumdadır. Akdeniz iklimi etkisinden dolayı yazları aşırı sıcakları sevmeyenler için en uygun seyahat zamanı Nisan-Mayıs-Eylül zamanlarıdır.
Katalonya Kültürü
Başkent Barcelona en büyük şehirlerinden birisi olmasının yanında ünlü isimlere ve eserlere ev sahipliği yapmaktadır. Barcelona denilince akla gelen isimlerden birisi de hiç şüphesiz Picasso. Avinyo caddesi, karakteristik ve ilginç bir cadde olup adını Picasso’nun ünlü eseri ‘’Les Demoiselles d’Avignon’’ tablosundan almıştır. Picasso müzesi ise ortaçağdan kalma Montcada Caddesi’nde bulunuyor.
Barcelona’nın deniz kenarındaki bölgesinin adı olan Barceloneta’da denize girilebiliyor. Mar Bella plajı en meşhur plajlarındandır.
Avrupa’nın en büyük akvaryumu olma özelliğini taşıyan L’aquarium Barcelona , Bercelona’da bulunuyor.
Barcelona’da gezerken en renkli yiyecek pazarı ‘’La Boqueria’’ya yapacağınız ziyarette birçok tropikal meyve, türlü türlü balık çeşitlerini ve diğer yiyeceklerden görebilirsiniz.
Barcelona’nın simgesi haline gelmiş ve ziyaretçilerinin en uğrak noktalarından olan La Sagrada Familia (Kutsal Aile Kilisesi) Gaudi’nin imzasını taşır. Gaudi’nin mezarına da ev sahipliği yapan ve halen yapımı devam eden kilisenin 2030 yılında tamamlanması bekleniyor.
Barcelona’nın mimari ve tarihi eserlerinin çoğu UNESCO Dünya Mirası Sit Alanı içerisinde yer almaktadır.
Katalonya deyince elbette ilk akla gelen şehir olan Barcelona, orta çağdan kalma tarihi dokusuyla, muhteşem mimari eserleri, Gaudi’si, Picasso’su, Miro ve Dali’si ve büyük La Ramblas caddesi ile ziyaretçilerini bir şekilde büyüleyen popüler bir destinasyon.
Katalan Bağımsızlık Hareketi
Katalonya’nın bağımsızlığını destekleyen bir siyasi harekettir. Özellikle Katalonya Cumhuriyetçi Solu, Katalonya Demokratik Yakınsama ve Halk Birliği Adaylığı tarafından desteklenmektedir. Bu üç parti 2015 Katalonya seçimlerinde oyların yarısına yakınını almışlardır.
Estelada bayrağı mavi ve kırmızı renkleri ile hareketin ana simgesi haline gelmiştir.
Katalanlar, İspanya’nın farklı özerk bölgelerinde de olduğu gibi kendi özgü bir dil, tarih ve kültüre sahip. Bölgenin ulusal günü 11 Eylül’dür. Barcelona’nın 1714 yılında Kral 5. Felipe tarafından ele geçirilmesini ve bağımsızlığın kaybedilmesini anmak üzere bu ulusal gün düzenleniyor. 1930 yıllarda yaşanan iç savaş Barcelona’nın bağımsızlık mücadelesinin önemli sebeplerinden biridir.Bu iç savaş general Franco’nun diktatörlüğü ile sona ermiştir. Franco’nun 1975 yılında hayatını kaybetmesi üzerine İspanya demokrasi sürecine geçmiştir. Katalonya, dili tanınan özerk bölgelerden biri haline gelse de siyasi açıdan bağımsızlık talebi hep varolmuştur.
Katalonya’nın Bağımsızlık Tarihi
1640 : Katalan isyani – Fransız müttefikleri ile birlikte Katalanlar Kastilya savaş açtı.
1659 : İspanya ve Fransa barıştı.Katalonya İspanya’da kaldı fakat özerkliğini korudu.
1714 : İspanya veraset savaşı sonrası Katalonya’nın özerkliği sona erdi.
1901 : İlk Katalan partisi kuruldu.
1932 : Katalonya özerkliğini yeniden kazandı.
1934 : Katalan devleti kurulsa da fazla yaşamadı. Devlet lideri tutuklandı.
1939 : İspanyol iç savaşı bitti. Franco Katalanca’yı yasakladı. Özerklik de bitti.
1975 : Franco öldü.
1979 : Katalonya özerkliğini yeniden kazandı.
2006 : Referandum ile özerkliğin çapı genişletildi.
2010 : Anayasa Mahkemesi 2006 yılında kazanılan bazı hakları geri aldı.
2012 : Madrid hükümeti vergi konusundaki esnekli talebini geri çevirdi.
2014 : Madrid’teki Anayasa Mahkemesi bağımsızlık referandumu kararını hükümsüz saydı.
2017 : Yeni bağımsızlık referandumu planı Madrid tarafından yasaklandı.
Katalonya Neden Bağımsız Olmak İstiyor?
İspanya’nın en zengin bölgelerinden birisi olan Katalonya , ülke nüfusunun %16’sını oluşturmaktadır. Gayri safi yurt içi hasılasının (GSYH) ise %19’unu oluşturuyor. Bağımsızlık hareketinde genel kanı merkezi hükümetin bölgeye aldığından daha azını verdiği yönündedir.2014 yılının verilerine göre Katalonya’nın İspanya ekonomisine vergilerle yaptığı katkı, yatırımlarla aldığından 9,89 milyar Euro daha fazla. Katalonya’ya İspanya hükümetinin yaptığı devlet katkısı ise 2003 yılında bütçenin %16’sı iken 2015 yılında bu oran % 9,5’a düşmüştür.
Katalonya’nın kendisine ait bir meclisi ve Mossos d’Esquadra adında kendilerine özel bir polis gücü vardır.
Katalonya’ya Ne Zaman Gidilir ?
Katalonya’da görülen Akdeniz iklimi nedeniyle turizm zamanı oldukça uzun bir zaman dilimi. Yazları çok sıcak geçtiğinden , aşırı sıcaklarda seyahat etmek istemeyenler için Nisan-Mayıs ve Eylül ayları ideal zamanlar diyebiliriz. Bunun yanı sıra Haziran ayı itibariyle sıcakların artmasıyla birlikte etkinlikler de çoğalmaya başlar. Seyahat tercih ederken festival, eğlence ve kalabalık seven biriyseniz temmuz ve ağustos aylarını tercih edebilirsiniz.
Katalonya’ya Nasıl Gidilir ?
Katalonya’ya hava yolu ile ulaşım için en önemli noktalar Barcelona ve Girona havaalanları. Barcelona havaalanına Türkiye ve dünyanın bir çok noktasından uçak seferleri ile ulaşabilirsiniz. Barcelona’ya 1,5 saat mesafede bulunan Girona havaalanı ise ucuz uçak biletleri açısından alternatif bir tercih olabilir. Özellikle Girona havaalanına Avrupa’nın bir çok destinasyonundan ucuz seferlerle yolculuk yapabilirsiniz.
Katalonya bölgesi içerisinde otobüs ve tren ulaşımı için Barcelona merkez olarak kabul edilir. Barcelona’dan Katalonya’nın her noktasına rahatlıkla ulaşım araçları bulabilirsiniz. Ayrıca araç kiralayarak da küçük Katalan köy ve kasabalarını gezebilirsiniz.
Katalonya’da Ne Yenir ?
Katalonya’da görülen Akdeniz iklimi Katalonya mutfağına da aynen yansımış durumda. Katalan yemeklerinde ağırlıklı olarak taze sebzeler kullanılıyor. Taze sebzelerin kullanılmasının yanında ayrıca pratik ve basit yemekleriyle kendisini gösteriyor.
Katalan mutfağı denince ilk akla gelen bir dilim ekmek üzerine sürülen taze domates, sarımsak ve zeytinyağı. İster kahvaltıda tercih edin ister akşam yemeğinde malzemeler basit ve hazırlanış şekli pratik.
Akdeniz kıyısının etkisiyle Katalan mutfağında deniz ürünleri de popüler durumda. Karidesten çeşit çeşit midyeye kadar taptaze balık ürünlerini Katalan restoranlarında görebilirsiniz. Katalan yemekleri arasında salyangozun ayrı bir yeri var. Kendilerine özel soslarıyla servis edilen salyangozu her gittiğiniz yerde bulamasanız da bu özel lezzet ilginizi çekiyorsa bulduğunuzda tatmadan geçmeyin.
Hem İsyanya hem Katalonya’da meşhur olan domuz etinden yapılan bir çeşit sucuk olan ‘’chorizo’’ ile ‘’jamon’’ (domuz bacağı bastırması) gittiğiniz her yerde mönüde görebileceğiniz lezzetlerden.
Katalan mutfağının tatlı çeşitlerinden ‘’Crema Catalan’’ krem karamele çok benzer bir lezzet.
Katalan mutfağının resmi içeceği diyebileceğimiz elbette ki şarap. İspanya genelinde su gibi tüketilen şarap, içine çeşitli meyve, soda ve meyve suyu karıştırılarak yapılan yaz içeceği sangria bir başka şarapla yapılan içecek.
Katalonya’da Popüler Destinasyonlar
- Girona : Nehir kıyısına kurulu olan Girona’nın eski şehir bölgesi görülmeye değer. Barcelona’ya yakınlığı ve ucuz uçak seferleri nedeniyle önemli bir transit noktası. Costa Brava bölgesinin en popüler şehirlerinden.
- Costa Brava : Barcelona’nın kuzeyinden başlayarak Akdeniz kıyısı boyunca Fransa sınırına uzanan bölgenin adı. Farklı zevklere hitap eden bu kıyı şeridinin tamamı turistik alan. Tossa De Mar sakinlik arayanların seveceği küçük balıkçı kasabası en uğrak noktalardan. Eğlence, kalabalık ve bolca plajın bulunduğu Lloret De Mar ise en popüler destinasyonu.
- Lleida : Diğer Katalan şehirlerinden farklı olarak deniz kıyısında olmayan, dağlık kısımda yer alan küçük yerleşim yeri.
- Tarragona: Barcelona’nın güneyinden kıyı boyunca yaklaşık 1,5 saatlik bir yolculukla ulaşılabilen hem tarihi hem plajları ile görülmeye değer.
- Barcelona : Muazzam plajları, tarihi, bar ve restoranları ile herkesin gönlünde bir taht kuran şehir. En popüler lokasyonları La Sagrada Familia, Parc Güell, Las Ramblas, La Boqueria,Plaza de Catalunya’dır.