HIRVATİSTAN CUMHURİYETİ
Hırvatistan, resmi adıyla Hırvatistan Cumhuriyeti. Orta Avrupa, Balkanlar ve Akdeniz’in kesişme noktasında bulunan ülke, İngiliz şair Lord Byron’un tabiriyle ‘’Adriyatik’in İncisi’’; üniter, demokratik, parlamenter bir cumhuriyet.
Başkent : Zagreb
Para Birimi : Hırvat Kunası
Resmi Dili : Hırvatça
Yüzölçümü : 56.594 km2
HIRVATİSTAN’IN KONUMU :
Avrupa kıtasının güneydoğusunda bulunan Hırvatistan Cumhuriyeti, Adriyatik Denizi ve İtalya’nın doğusunda, Slovenya’nın kuzeybatısında, kuzeyinde Macaristan, güneydoğusunda Bosna Hersek, doğusunda Sırbistan ve güneyinde Karadağ vardır.
Hırvatistan kıtasal alanının yanında ayrıca 1000’den fazla adaya sahip. 48’inde yerleşim yerinin bulunduğu adalardan en büyükleri ve popüler olanları Cres ve Krk’dır.
HIRVATİSTAN’DA İKLİM :
Hırvatistan’ın kuzey bölgelerinde karasal iklim, iç kesimlere gidildikçe dağ ikliminin etkisi görülmektedir. Adriyatik Denizi’nden gelen havanın iç kesimlere doğru ilerlemesi ile Akdeniz ikliminin etkisi de görülmektedir. İlkbahar ve sonbahar mevsimlerinin orta sıcaklıklarda yaşandığı ülkede, kış mevsimi soğuk ve karlı geçmekle birlikte, sıcaklıkların -10 dereceye kadar düştüğü; yaz aylarında ise ortalama sıcaklığın 39 dereceye kadar çıktığı görülmektedir. Genel olarak ılık ve yağmurlu karasal bir iklime sahip olan Hırvatistan’da, kış mevsiminde iç kesimlere gidildikçe daha soğuk; kıyı kesimlerde ise Akdeniz ikliminin etkisiyle ılıman bir iklim yaşanmaktadır.
HIRVATİSTAN’DA DİN :
Hristiyanlık dininin yaygın olduğu Hırvatistan’da resmi olarak bir din olmasa da, Roman Katolik Kilisesine bağlı nüfus yoğunluktadır. Ülkede %80 oranında Katolik %4 oranında Ortodoks bulunduğu bilinmektedir.
HIRVATİSTAN’DA DİL :
Hırvatistan’ın resmi dili Hırvatça olup yaşlı nüfus arasında hâkim olan dil Almancadır. Buna karşın genç nüfus arasında İngilizce oldukça yaygınlaşmaya başlamıştır.
HIRVATİSTAN’A NE ZAMAN GİDİLİR ?
Hırvatistan seyahatiniz için en ideal zamanlar mayıs, haziran ve eylül aylarıdır. Kış mevsiminin iç kesimlere gidildikçe daha soğuk yaşandığı, kıyı kesimlerde Akdeniz ikliminin etkisiyle ılıman bir iklim olması dolayısıyla gideceğiniz mevsim kadar gideceğiniz bölge de seyahatiniz konusunda önemli bir etken. Özellikle Dalmaçya kıyı kesimi kış aylarını ülkenin diğer bölgelerine oranla daha ılıman geçirmektedir. Hırvatistan mayıs ve ekim ayları arasında dans, film, opera, klasik müzik gibi birçok festivale de ev sahipliği yapmaktadır.
HIRVATİSTAN’IN EKONOMİSİ:
Hırvatistan, günümüzde yüksek hayat standartları, okuryazarlık oranı, homojen gelir dağılımı ile gelişmiş Orta Avrupa ülkeleri arasındadır. Ekonomik anlamda gücünü kimyasal ve plastik sanayi, elektronik, alüminyum, kâğıt, tekstil ve turizmden almaktadır. 1991-1992 yıllarında geçtiği bağımsızlık sürecinin olumsuz etkileriyle 2007-2008 yıllarında ekonomik kriz yaşamıştır. Buna rağmen günümüzde %4-5 gibi bir büyüme sağlayarak eğitim, sağlık ve yaşam kalitesini yukarılara taşımayı başarmıştır. 2013 yılında Avrupa Birliği’ne üye olan Hırvatistan’ın gelir kaynakları arasında tarım, ormancılık, turizm ve balıkçılık önemli bir yere sahiptir. Yıllık 14 milyon turistin seyahat ettiği Hırvatistan, turizmde en popüler 20 ülke arasındadır.
HIRVATİSTAN KISA TARİHİ:
M.Ö. 1200’lü yıllarda Kuzey Avrupa’dan gelen Kelt topluluğu bugünkü Hırvatistan’a yerleşmeye başlamıştır. M.Ö. 81 yılında Roma İmparatorluğu Hırvatistan’ı fethetmiştir. 6. Yüzyılda yaklaşık M.S 550 yıllarında Rusya üzerinden gelen Slav kabileleri ülkeye yerleşmiştir. 585. Yılında Avar Devleti Hırvatistan’ı ele geçirmiştir. 10. Yüzyılda Macarlar Hırvat topraklarına akınlar düzenleyerek bazı şehirleri ele geçirmişlerdir.13. yüzyılda Avusturya’da kurulan Habsburg Hanedanlığı ülkeyi yönetmeye başlamış, 1566. Yılında Osmanlı İmparatorluğu Hırvatistan’ı fethetmiştir. 1918 yılında 1. Dünya savaşını Avusturya’nın kaybetmesinden sonra ülkede Sloven, Hırvat ve Sırplardan oluşan Ulusal Konsey kurulmuştur.1941 yılında 2. Dünya Savaşı sırasında İtalyan Kuvvetleri tarafından ele geçirilmiştir.2. Dünya Savaşı bitiminde 1945 yılında Yugoslavya Sosyalist Cumhuriyeti’nin bir parçası olmuş, Mareşal Tito’nun ölümünden sonra dağılma sürecine giren Yugoslavya’dan ayrılarak 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmiştir. 1992 yılında Birleşmiş Milletlere üye olan Hırvatistan, 1996 yılında Avrupa Konseyine katılmış, 2009 yılında da NATO’ya üye devletler arasına katılmıştır.
HIRVATİSTAN YEMEK KÜLTÜRÜ :
Hırvatistan’da, birçok medeniyete ve kültüre ev sahipliği yaptığından farklı kültürlerin etkisiyle farklı lezzetlerin harmanlandığı kendine özgü bir mutfak gelişmiştir. İç bölgelerde etkili olan karasal iklim ile kıyılarda etkili olan Akdeniz iklimi de Hırvatistan mutfağında belirleyici unsurlar olmuştur. Kıyı kesimlerinde Roma, Akdeniz ve Yunan mutfaklarına özgü deniz ürünleri, zeytinyağı ve sarımsak yoğun kullanımda iken, iç kısımlarda Macar, Avusturya ve Türk mutfaklarına özgü etli ve sebzeli yemekler başı çekmektedir.
Hırvatistan’a gittiğinizde birçok baharatı ve et çeşidini karıştırarak yaptıkları sosisleri “kulan” veya “kulaneva”yı mutlaka denemelisiniz. Ayrıca farklı türden etleri baharat ve özel sosları ile karıştırarak yaptıkları “cobanac” da denemeniz gerekenler arasında. Yabani hayvan eti, mantar ve peynir Hırvatistan mutfağının olmazsa olmazları. Peynirin birçok çeşidini bulabileceğiniz Hırvatistan’da en gözde peynirlerin başında tütsülenmiş peynir “skripavac” geliyor.
Hırvat halkı aynı zamanda dünyadaki en iyi zeytinin kendi topraklarında yetiştiğini iddia etmektedir. Hırvatistan’a gittiğinizde iddialı zeytinlerinin tadına bakmak isterseniz Istirya doğru adres. Ama zeytinyağı diyorsanız bunun için Dalmaçya’yı seçmelisiniz. Türk mutfağından mı kalmadır bilinmez ama Hırvatların da kendilerine özgü bizim böreklerle benzerlik gösteren “burek” adındaki lezzetlerine seyahatiniz sırasında sıkça rastlayacaksınız. İç kesimlere geçtikçe çorbalar çeşitlenerek sofralarda yerini alıyor. Özellikle kış aylarında patates çorbası Hırvatların en önemli çorbası. Sebzeyle harmanlayarak yaptıkları biftek ile tavuk çorbaları da meşhur tatlarındandır.
Dalmaçya bölgesine gittiğinizde daha çok deniz mahsulleri ile karşılaşacaksınız. Adriyatik Denizi’nden gelen taze balıkları; zeytinyağı, pirinç ve sarımsak katarak yapılan balık çorbalarını denemelisiniz. Mürekkep balığı ile hazırladıkları siyah risottolar, özel günlerde verilen pasticada, Istirya bölgesine özgü yumru mantarlara adını verdikleri tartufi, Zagreb şinitzeli olarak bilinen peynir-jambon ve domuz eti ile yapılan pariski odrezak denemeniz gereken diğer lezzetler.
Hırvatistan’ın kendi kültürüne ait dubrovacka turtası ile karabiber-bal karıştırarak pişirdikleri paprenjaci kurabiyeleri, kremalı kekleri kremsinite de seyahat edenlerin tadına doyamadıkları Hırvatistan tatlıları.
Bira severler… Hırvatistan dünyada en çok bira tüketilen 15 ülke arasında yer alıyor. Yerel biraları arasında Pan, Karlovocka, Oznjsko, siyah bira olarak bilinen Tomislav vardır. Ülke şarap üretiminde de önemli bir yere sahip. Istirya bölgesinde İtalyan standartlarında kırmızı şarap, diğer iç kesimlerde beyaz şarap üretimi yapılır. En meşhur kırmızı şarapları Plavac Mali, Malvazica ve Tirasevina’dır. En meşhur beyaz şarap Pasip’tir.
Hırvatistan’da taze ekmek ve börekler oldukça sevildiği için fırınları sabaha karşı açılır. Kratre adını verdikleri çikolatalı donatlarını her pastanede bulabilirsiniz,
HIRVATİSTAN’A NASIL GİDİLİR ?
Hırvatistan’a otobüs ve tren yolculukları ile Yunanistan ve Makedonya üzerinden gidebilirsiniz. Deniz yolunu tercih ederseniz Kuşadası, İzmir ve İstanbul limanlarından hareket eden seyahat gemilerini tercih edebilirsiniz.
Adriyatik Denizi’nin en güzel sahil şeridine ve tarih mozaiğine sahip Hırvatistan’ı Türkiye’den yapılan birçok bisiklet ve otobüs turlarıyla da keşfedebilirsiniz.
HIRVATİSTAN FESTİVALLERİ :
Zagreb Uluslararası Folk Festivali: Slovakya, Türkiye, Çek Cumhuriyeti, Rusya, Ukrayna gibi pek çok ülkenin katıldığı, Hırvat yerel dans ve gösterilerinin başı çektiği festival Hırvatistan’ın başkenti Zagreb’de düzenlenir.
Moreska: 14 Temmuz. Korcula Adası’nda düzenlenen gösteride Hırvatistan’ın folk hikâyelerinde geçen iki kral ve askerlerinin sevdikleri kadın için yaptıkları savaş kılıç dansı ile sembolize edilir.
Dubrovnik Yaz Festivali: Temmuz ayının en büyük, Hırvatistan’ın en eski festivali. Dubrovnik’te gerçekleşen festivalde müzik, tiyatro, dans ve performans gösterileri sunumu yapılır.
Unknown Festivali: Haziran ayında Istirya’da düzenlenen müzik festivali daha çok dj performanslarına ev sahipliği yapar.
Love System Festivali: Mayıs ayında düzenlenen house müzik festivali Petrcane’de düzenlenir. 4 gün süren festivalde yaklaşık 1000 kişinin katılımı ile katılımcıların ağaç evlerde kaldığı, deniz kenarında bot partilerinin yapıldığı farklı bir festivaldir.
HIRVATİSTAN ÖNEMLİ TATİL DESTİNASYONLARI :
- Dubrovnik
- Zagreb
- Plitvice Milli Parkı
- Split
- Zadar
- Korcula
- Hvar
- Dalmaçya kıyıları
- Mljet Adası Milli Parkı
- Pula
Ülkenin en büyük nehirleri Sava, Drava, Kupa ve Tuna’dır. Ülkenin Sırbistan ile sınırının büyük bir bölümünü çizen Tuna, Avrupa’nın en uzun ikinci nehridir.
Hırvatistan’da bulunan Split Tarihi Merkezi ve Dubrovnik Eski Kenti UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.
Hırvatistan’ın en ünlü gölleri 16 göl ve şelalelerden oluşan Plivitce Gölleridir. Göllerin en önemli özelliği turkuaz, nane yeşili, gri ve mavi gibi değişik renkleriyle birbirlerinden ayrılmalarıdır.
Kirlenmemiş deniz doğası, birçok doğal rezervi ve 116 Mavi Bayraklı plajı ülke için bir övünç kaynağıdır. Bu özellikleriyle Hırvatistan dünyanın en çok turist alan 18. ülkesidir.
Hırvatistan; Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, NATO, Dünya Ticaret Örgütü ve CEFTA üyesi olmakla birlikte, Akdeniz Birliği’nin kurucu üyelerindendir. Aynı zamanda 1 Temmuz 2013 yılında Avrupa Birliği’ne girerek 28. Üyesi olmuştur.
Avrupa Birliği’ne 1 Temmuz 2013 yılında başlayan üyelik süreciyle Türkiye’den yapılan seyahatlerde vize zorunlu hale gelmiştir.
Hırvatistan’da en önemli şey ‘’teşekkür ederim’’ demektir. Oldukça hassas olan Hırvatistan halkı, kırsal alanda araba kullanırken size yol verirse mutlaka direksiyondan el sallayarak teşekkür etmelisiniz. Bu davranış Hırvatistan’da önem verilen sıradan bir kural haline gelmiştir.
Restoranlarına gittiğinizde %5-10 arası bahşiş vermeniz beklenmektedir.
Ayrıca şehirde şebeke suyu temiz ve içilebilirdir.
HIRVATİSTAN’DAN ALINACAK HEDİYELİK EŞYALAR :
Geleneksel el sanatları açısından gelişmiş olan ülkede dikiş ve nakış ürünlerini sıklıkla görebilirsiniz. Özellikle Pag adasında bulabileceğiniz orijinal dokuma ürünlerinden sevdiklerinize hediyeler alabilirsiniz.
Hvar ve Dalmaçya’ya uğrayanları muhteşem bir lavanta kokusu karşılayacaktır. Değişik ambalajlarda lavanta kokuları, lavanta kremleri ve lavanta keseleri hediye konusunda bir başka seçenek. Seramik ve ahşap işlemeciliğinin yanı sıra cam mücevherler alanında da kendisini geliştiren Hırvatistan’dan kendinize de bir hatıra alabilirsiniz.
Hırvatistan Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen Euro yerine kendi para birimi olan kuna kullanılmaktadır. 1 Euro yaklaşık 7,5 kunaya eşdeğerdir.
HIRVATİSTAN ÖNEMLİ GÜNLERİ:
- • Epifani : 6 Ocak
• Paskalya : 27 Mart
• İşçi Günü : 1 Mayıs
• Katolik Yortusu : 26 Mayıs
• Antifaşist Mücadele Günü : 22 Haziran
• Devlet Olma günü : 25 Haziran
• Şükran Yortusu : 5 Ağustos
• Meryem’in Göğe yükselmesi : 15 Ağustos
• Bağımsızlık günü : 8 Ekim
• Azizler Yortusu : 1 Kasım
• Noel : 25 Aralık